Hút thuốc lá điện tử chỉ là việc thay thế một sản phẩm thuốc lá này bằng sản phẩm thuốc lá khác. Các nghiên cứu đã chỉ ra việc sử dụng thuốc lá điện tử sẽ làm duy trì, kéo dài việc sử dụng thuốc lá thông thường. Những người hút thuốc lá có sử dụng thuốc lá điện tử thì ít có khả năng bỏ hút thuốc hơn.
Thuốc lá điện tử là gì?
Thuốc lá điện tử sử dụng một thiết bị mô phỏng có chứa chất lỏng bên trong và dùng điện để đốt cháy chất lỏng đó. Chất lỏng sau khi được đốt cháy sẽ biến thành một luồng khói có hương thơm và có chứa nicotine để người sử dụng hít vào.
Nhiều người vẫn lầm tưởng thuốc lá điện tử không gây hại vì khi hút vào không tỏa ra khói hay có chứa mùi khó chịu như hút thuốc lá thông thường. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm của sản phẩm này chẳng kém cạnh gì thuốc lá điếu thông thường.
Thuốc lá điện tử được Tổ chức y tế thế giới coi là sản phẩm thuốc lá – chúng không có các tiêu chuẩn về chất lượng hoặc an toàn sản xuất. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy những tác hại nghiêm trọng từ việc sử dụng thuốc lá điện tử, bao gồm: thương tích mặt nghiêm trọng do nổ sản phẩm, ngộ độc nicotin, nguy cơ mắc bệnh tim mạch, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và ung thư. Sử dụng thuốc lá điện tử khiến những người đang hút thuốc khó bỏ hơn và tăng nguy cơ tái nghiện ở những người đã bỏ hút thuốc. Tổ chức y tế thế giới- WHO xác nhận sử dụng thuốc lá điện tử không phải là phương pháp hỗ trợ cai nghiện cho những người nghiện hút thuốc.
Tác hại của thuốc lá điện tử:
Các nghiên cứu gần đây cho thấy thuốc lá điện tử (vape) có thể làm bạn tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như đau tim, bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) và nghiện thuốc lá. Hơi thuốc từ thuốc lá điện tử hít từ thiết bị và phả ra có thể chứa các chất gây hại và có nguy cơ gây hại, bao gồm:
– Nicotin
– Các hạt siêu mịn có thể bị hít sâu vào phổi
– Chất tạo hương như diacetyl, vốn có thể gây các bệnh lý phổi nghiêm trọng
– Các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi
– Nhiều hoá chất gây ung thư
– Kim loại nặng như niken, thiếc và chì.
Thuốc lá điện tử thật ra vẫn là một sản phẩm mới trên thị trường, và các nhà khoa học đang nghiên cứu về tác động về lâu dài đến sức khoẻ của sản phẩm này. Cho đến nay, đây là những tác động mà chúng ta đã biết:
– Nicotin rất dễ gây nghiện.
– Nicotin nguy hại cho các bào thai đang phát triển.
– Nicotin có thể gây hại cho não bộ của các bạn trẻ ở độ tuổi thanh thiếu niên, vốn thường tiếp tục phát triển đến năm thứ 20 – 25 cuộc đời.
– Nicotin là mối nguy cho sức khỏe của thai phụ và những em bé họ đang ấp ủ.
Tác động đến tim mạch
Việc sử dụng thuốc lá điện tử hàng ngày liên quan tới tăng tỷ lệ bị nhồi máu cơ tim tăng nhịp tim, tăng huyết áp và tăng độ xơ cứng động mạch.
Tác động đến hô hấp
Nghiên cứu sức khỏe ở trẻ em đã chứng minh sự tăng nguy cơ các triệu chứng viêm phế quản (ho, nghẹt mũi, khạc đờm) ở những trẻ sử dụng thuốc lá điện tử.
Dữ liệu ở người lớn (≥ 18 tuổi) từ năm 2013 đến 2018 cho thấy việc sử dụng thuốc lá điện tử liên quan đến bệnh hô hấp, bao gồm viêm phế quản mạn tính, khí phế thũng, và hen phế quản. Cơ thể tăng tính nhạy cảm hơn với các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do vi rút và vi khuẩn.
Các chất tạo hương vị nhân tạo được sử dụng phổ biến như Diacetyl (2,3-butanedione gây viêm tiểu phế quản tắc nghẽn khi hít phải.
Các phát hiện được công bố gần đây từ một cuộc khảo sát trực tuyến ở thanh thiếu niên cho thấy số ca nhiễm COVID-19 phổ biến hơn ở những người sử dụng thuốc lá điện tử so với những người không sử dụng.
Nguy cơ ung thư
Các sản phẩm thuốc lá điện tử thường chứa propylene glycol / glycerin thực vật cộng với chất tạo hương vị cùng với nicotine hoặc muối nicotine. Việc làm nóng dung dịch này dẫn đến tạo thêm ra các chất độc và chất gây ung thư. Các chất có liên quan đến ung thư bàng quang đã được chứng minh là tích tụ trong nước tiểu của người sử dụng thuốc lá điện tử.
Các cơ chế tổn thương khác do sử dụng thuốc lá điện tử
Các độc tính khác của hạt khí thuốc lá điện tử tác động làm hại tế bào theo kiểu oxi hoá, gây độc tế bào, đứt gãy ADN làm gia tăng các sản phẩm của quá trình cytokin hoá gây viêm và giảm sự sống của tế bào.
Việc sử dụng kép có liên quan với sự tăng tỷ lệ bệnh tật
Hầu hết người hút thuốc lá điện tử vẫn sử dụng đồng thời cả thuốc lá thông thường. Việc sử dụng kép này khiến cho người hút tiếp xúc với nhiều loại độc chất hơn dẫn đến: tăng tỷ lệ các bệnh lý hô hấp, mức độ khó thở nặng hơn, tỷ lệ đột quị lớn hơn.
Thuốc lá điện tử và việc ngừng sử dụng/cai thuốc lá thông thường
Hút thuốc lá điện tử chỉ là việc thay thế một sản phẩm thuốc lá này bằng sản phẩm thuốc lá khác. Các nghiên cứu đã chỉ ra việc sử dụng thuốc lá điện tử sẽ làm duy trì, kéo dài việc sử dụng thuốc lá thông thường. Những người hút thuốc lá có sử dụng thuốc lá điện tử thì ít có khả năng bỏ hút thuốc hơn, và nếu họ bỏ hút thuốc thì họ có nhiều khả năng tái hút hơn so với nhóm không sử dụng thuốc lá điện tử.
Thuốc lá điện tử và giới trẻ
Sử dụng thuốc lá điện tử ở thanh thiếu niên hiện nay đang là nạn dịch bệnh. Theo Khảo sát Thuốc lá Thanh niên Quốc gia của Hoa Kỳ, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở học sinh trung học đã tăng từ 1,5% năm 2011 lên 27,5% vào năm 2019. Sự phụ thuộc nicotine là một sợi dây dẫn đường đi đến lạm dụng các loại ma túy khác.
Hầu hết thuốc lá điện tử đều chứa nicotin, vốn khét tiếng vì khả năng gây nghiện và đầu độc các thai nhi đang phát triển. Phơi nhiễm nicotin cũng có thể gây tác động xấu đến não bộ đang phát triển của thanh thiếu niên, quá trình này thường kéo dài đến 20-25 tuổi. Hơi từ thuốc lá điện tử chứa các chất gây hại cho phổi. Còn một điểm đáng lo ngại khác, là các bạn trẻ có xu hướng vừa dùng thuốc lá điện tử vừa dùng các sản phẩm khác, kể cả thuốc lá truyền thống.
Thuốc lá điện tử không phải là một giải pháp an toàn cho sức khỏe. Loại thuốc lá này cũng có thể chứa các chất độc hại gây ra nhiều vấn đề sức khỏe.Hãy hành động khẩn cấp để ngăn chặn, bảo vệ trẻ em khỏi thuốc lá điện tử.
